Vele tienduizenden keren bedient het rijdend personeel de deurknoppen in de loop van het lange leven van de lijnbus. Continu gebruik leidt tot slijtage. In de loop der jaren vormt zich rond de veerdrukschakelaars een spekglad oppervlak. Dat is anders bij de nieuwe Setra MultiClass 500 LE: Hier wordt het onderdeel tijdens de productie met een anode van stroom voorzien. Het resultaat is een iets ruw, fijn gegroefd oppervlak, wat lijkt op de structuur van schuurpapier. Duurzaam, vuilafstotend, onverwoestbaar.

De kenmerkende Setra-kwaliteit komt tot uiting in vele details van de nieuwe streekbussen, de nerfstructuur van het dashboard is slechts een voorbeeld van velen. "We hebben de eis van een oppervlaktekwaliteit op autoniveau", legt Vincent Thess uit, onder andere verantwoordelijk voor het cockpitdesign van de MultiClass 500 LE.

Voor het eerst maakten ontwikkelaars en ontwerpers in een zeer vroeg stadium gebruik van VR-brillen. Samen met de Universiteit van Ulm namen bestuursters en bestuurders met een verschillende lengte en lichaamsomvang achter elkaar plaats in een virtuele cockpit, opgebouwd in een virtuele ruimte op basis van digitale gegevens. Doel: een bestuurdersvriendelijke werkplek met een optimale bediening.

"Dat heeft zijn vruchten afgeworpen", vat Vincent Thess samen. "We kregen veel suggesties die we hebben geïmplementeerd." Voorbeelden: Het zonnescherm was in eerste instantie moeilijk vast te pakken, dus wordt het nu elektrisch bediend. Er is meer ruimte voor de knieën gecreëerd en zelfs de bevestiging van kledinghaken en kleerhangers is geoptimaliseerd. Kleine details die een grote rol spelen in het dagelijks leven.

De cockpit van de nieuwe MultiClass 500 LE is ingetogen, het is immers een werkplek. Er worden drie varianten aangeboden: De Cockpit City is volgens de voorschriften van de Duitse Vereniging van Vervoersondernemingen (VDV) voor gebruik in de stad. De Cockpit Basic is voor touringcarniveau voor streekvervoer. En tot slot de Cockpit Basic City, als bedrijven bij instap 1 een dubbelbrede, naar binnen draaiende zwenkdeur bestellen die in de voorwagen meer ruimte nodig heeft.

"Als we vorm aanbrengen, is dat functioneel", benadrukt Thess. U ziet het meteen: de basisvorm van de drie cockpits is gereduceerd tot een horizontale lijn – Thess spreekt van een 'waterlijn' - en een elegante ronding die uitmondt in een opbergvak.

"We hebben een tastbare waarde gecreëerd", zegt hij. Het is ook zichtbaar, bijvoorbeeld op het Kässbohrer merkplaatje, de 'rollende K' op het stuurwiel. Het reliëf lijkt op een luxe horloge – het hart van de bestuurder klopt sneller.

Hoe dit hart klopt, heeft de test van Daimler Buses als volgt in de praktijk getoetst. De test heeft de naam Pulse Check. Testingenieur Andreas Türk legt uit: "Wij bekijken de bus vanuit het oogpunt van de klant."

Hiervoor wordt in fase 1 een typische werkdag van de bestuurder nagebootst. Een team van Constructie en Testen komt 's ochtends vroeg bij elkaar om met de bus op weg te gaan. Deur openen, licht inschakelen. De bestuurders moeten hun gebruikelijke uitrusting opbergen. Daarvoor hebben de testingenieurs een bestuurderspakket ontwikkeld: grote tas, bril, proviandbox, drankjes, jack, mobiele telefoon, waardevolle spullen en dergelijke zaken.

Tot de Pulse Check van fase 1 behoren typische rijsituaties: opbergvakken gebruiken, zichtomstandigheden controleren, de greep uit het raam naar ticketautomaten bij tolpoorten, het gebruik van alle bedieningselementen voor de verwarming, ventilatie, klimaatregeling, van de tachograaf of consumentenelektronica. "Wij zijn de trendsetters", aldus Andreas Türk. Trendsetters van mogelijke verbeteringen in een vroeg stadium.

De collega van Andreas Türks, Dietmar Denzel noemt voorbeelden: "In de praktijk stoorde een zeefdruk voor op de bestuurdersruit het zicht in de buitenspiegel, voor zover die direct aan de A-stijl bevestigd is." Dus die moest weg!

Bij gebruik van de City-cockpit kan het bedieningspaneel van de verwarming, ventilatie en airconditioning links in de onderste zijwand worden geplaatst – goed te bedienen, maar slecht te zien. Probleem opgelost: want nu zijn er overeenkomstige indicaties in het combi-instrument.

In de buurt van het opbergvak voor de mobiele telefoon bevindt zich nu een voertuigstekkerdoos, met rechts nog een houder voor de grote drankfles. De bedieningselementen boven het hoofd in het vak voor technische berichten zijn verplaatst, "wat je moet pakken en zien, moet naar voren". En de monitor voor het optionele 360°-camerasysteem werd verplaatst naar een nieuwe, uniforme positie. Allemaal aspecten die het leven van de bestuurder vergemakkelijken.

Maar dat is nog niet alles. "We hebben een bestuurdersonderzoek laten uitvoeren", voegt Dietmar Denzel toe. Psychologen van de Universiteit van Ulm vroegen bestuurders van meerdere vervoersondernemingen naar hun wensen en ideeën. De resultaten van het onderzoek werden betrokken bij de ontwikkeling. Een voorbeeld: stadsbuschauffeurs houden van de gebruikelijke ronde deurknoppen. Nu zijn er dus verschillende knoppen in de nieuwe Cockpit City en in de streekcockpits Basic en Basic City. Daar komt bovendien nog een geel lampje naast, voor als reizigers op een stopverzoekknop hebben gedrukt.

Tot slot volgt fase 2 van de Pulse Check. Kort voor de start van de serieproductie, neemt een team een van de eerste bussen uit het reguliere productieproces. "Wij zien onszelf als eerste klant", legt testingenieur Andreas Türk uit. De implementatie van de punten uit fase 1 wordt gecontroleerd. En het gaat om 'klapperende en piepende geluiden en om spleetmaten'.

Dus over productiekwaliteit, die bij Setra prioriteit heeft. Ook en zeker bij een Low Entry, die als typisch wagenparkvoertuig "als geen andere buscategorie onder kostendruk staat", zoals ontwerper Vincent Thess benadrukt. "Wij als autodesigners zien onszelf als productontwikkelaars, niet als stylisten." Zo iemand let ook op de duurzame erosie van de cockpit. Zodat de nieuwe Setra MultiClass 500 LE ook na vele jaren net zo fris is als op de eerste dag.