De beste van de klas
SetraWorld Magazine

De beste van de klas

Setra Classic – de oldtimer-collectie.

Toen het reizen met het vliegtuig in de mode kwam, ontwikkelde Otto Kässbohrer een reisbus die meer comfort bood dan een luxe jet. Eén van deze toentertijd gebouwde S 150 panoramabussen verrijkt nu de Setra oldtimer-collectie. 

Het tijdperk waarin iedereen een vliegreis kon betalen, is net aangebroken als Otto Kässbohrer in 1967 van het Zwitserse busbedrijf Zumstein-Reisen de opdracht krijgt om een reisbus voor exclusieve reizen te bouwen. Op dat moment is in huize Kässbohrer net de introductie van de nieuwe 100-serie ophanden – een goede gelegenheid dus om de constructieve verworvenheden van de nieuwe serie met buitengewone uitrustingen en een modern design te combineren. Het resultaat: de Setra S 150 Panorama.

De stap naar de hoogdekkerbus: 50 jaar geleden zette de Setra S 150 hoogdekker nieuwe standaarden.

De stap naar de hoogdekkerbus: 50 jaar geleden zette de Setra S 150 hoogdekker nieuwe standaarden.

De stap naar de hoogdekkerbus: 50 jaar geleden zette de Setra S 150 hoogdekker nieuwe standaarden.

‘De hoogdekker Setra S 150 Panorama is met zijn uitrusting en comfortdetails de voorloper van moderne reisbussen.’

Stoutmoedig komt de vleugel in de vorm van een vliegtuigstaartstuk uit de zijwand tot aan het dak omhoog – het is meteen duidelijk waardoor Otto Kässbohrer zich liet inspireren voor het ontwerp van de nieuwe luxe bus. Om de exclusiviteit van de nieuwe bus nog eens extra te onderstrepen, krijgt de S 150 Panorama een zijwandbekleding van goud geëloxeerd aluminium – een verwijzing naar Kässbohrers Golden Eagle-modellen voor de Amerikaanse markt.

Dat toentertijd voor het concept van een hoogdekker werd gekozen, is vanuit huidig perspectief weinig verrassend aangezien de hoogdekker in de jaren ’50 en ’60 gelijk stond aan een maximaal reiscomfort. En zo blijven chassis en voorwagen op basis van de 100-serie ongewijzigd, terwijl het achterste deel van de passagiersruimte 30 cm wordt verhoogd. Op deze manier ontstaat een voor de toenmalige tijd ongewoon ruime kofferruimte met een capaciteit van twaalf kubieke meter. De achterste instap wordt hierdoor naar het midden verplaatst en biedt hiermee een volledig nieuwe uitrustingsoplossing: een toilet onder de passagiersruimte met toegang via de middeninstap.

De Setra S 150 Panorama zet in 1967 überhaupt een nieuwe standaard op het gebied van de uitrusting. Slaapstoelen met een verstelbare rugleuning, een slaapcabine voor de chauffeur, koelkast, afzonderlijke verwarmingskanalen en een krachtige 50-kW-airco. De airco is in de kofferruimte links achter het voorwiel geplaatst en wordt door een aparte eencilinder dieselmotor van het merk Farymann aangedreven. Doorslaggevend voordeel: de airco werkt ook als de bus stilstaat. Ideaal voor hete zomerdagen in Italië.

En dan het uitzicht! De passagiersruimte in de voorwagen heeft een moderne ambiance – oranje-bruine stoelbekledingen waren toentertijd helemaal trendy – en het achterste deel maakt ondanks de verlaagde stahoogte indruk met een overweldigend ruimtegevoel. De grote zijramen, de panoramaruit in het schuine dak en de vrije blik over de hoofden van de voorste zitrijen bieden een uitzicht naar alle kanten waarvan vliegtuigpassagiers met hun kleine raampjes alleen maar kunnen dromen. Ook het rijcomfort is ongeëvenaard. Het Setra-chassis met luchtvering en onafhankelijke voorwielophanging voor is al in 1967 niet te overtreffen.

‘Vanuit huidig perspectief geldt de Setra S 150 Panorama als voorloper voor talloze uitrustingen en comfortoplossingen.’

Met zoveel luxe is het niet verwonderlijk dat ook de werkplek van de S 150 Panorama supermodern is ingericht. Een via een handslinger verstelbare, geveerde bestuurdersstoel overtuigt net zoals de cockpit met overzichtelijk gerangschikte ronde instrumenten en schakelaars. Voor de bediening van de zestraps transmissie met voorschakelgroep van ZF is weliswaar enige oefening vereist, maar deze behoorde destijds tot de nieuwste aandrijftechniek, net als de zescilinder dieselmotor van Henschel die toch maar mooi 215 PK leverde.

Vanuit huidig perspectief geldt de Setra S 150 Panorama als voorloper voor talloze uitrustingen en comfortoplossingen. Maar in 1967 was de tijd hier nog niet rijp voor – niet op de laatste plaats vanwege de nogal hoge prijs die voor een dergelijke luxe moest worden betaald. Sinds 20 jaar verrijkt één van twee gebouwde exemplaren de oldtimer-collectie van Setra en zorgt tijdens evenementen en oldtimershows steeds weer voor enthousiaste reacties – en voor herinneringen aan de tijd dat vliegreizen net pas in de mode kwamen.