Het aftellen is begonnen. "Drie, twee, één"... klinkt het uit de luidsprekers. Er volgt een lang, fel waarschuwingssignaal. Een enorme pendel met een machtige lichtblauwe stalen plaat maakt zich nu bijna horizontaal los en slaat met een oorverdovende dreun tegen de voorzijde van de bus.

De locatie is de testbankhal voor bussen en vrachtwagens in het ontwikkelings- en testcentrum (EVZ) van Daimler Trucks in Wörth. De hal staat vol indrukwekkende testbanken en een groot aantal kettingen, schalmen en andere sjormiddelen van uiteenlopende maten en kleuren. Hier worden voertuigen, chauffeurscabines en rompen bewust vernietigd om een zo groot mogelijke passieve veiligheid te garanderen.

Veiligheidsexperts zijn ter plaatse. Daar is het team onder leiding van Jörg Dünschmann, testingenieur en gastheer van de testfaciliteit. Vervolgens zien we Peter Schmutz en zijn collega Thomas Mönnich van de testafdeling van Daimler Buses, verantwoordelijk voor duurzaamheid en passieve veiligheid. En Oguz Meric, projectverantwoordelijke voor de ontwikkeling van de kale carrosserie van de Setra MultiClass 500 LE. Tot slot zien we Bartholomäus Zak, ingenieur voor typekeuring en homologatie van TÜV Rheinland. Hij houdt nauwlettend in de gaten wat er gebeurt en zal de test certificeren – uitgaande van een positief resultaat.

De pendelslagtest is niet verplicht voor bussen, maar volgens Peter Schmutz "zorgen we ervoor dat elke nieuwe modelserie van Daimler Buses aan de pendelslageisen voldoet". Het merk Setra staat voor veiligheid. En ondanks de voortdurend doorontwikkelde bestuurdersassistentiesystemen kan een ongeval nooit volledig worden uitgesloten.

Bij de pendelslagtest gaat het erom de chauffeur te beschermen, of beter gezegd, zijn of haar overlevingsruimte. "We bootsen een kop-staartbotsing na op een vrachtwagenlaadbak", legt Jörg Dünschmann uit. De buschauffeur moet ook in dit scenario beschermd zijn. Bartholomäus Zak verwoordt het technisch: "Er mag geen contact zijn met onderdelen die niet met maximaal 100 Newton weggedrukt kunnen worden. Deze zouden bij een echt ongeval letsel veroorzaken."

Alle veiligheidscontroles in het EVZ worden strikt volgens de norm uitgevoerd. In dit geval gaat het om de pendelslagtest volgens ECE-R29.03. Daarbij is absolute precisie vereist. De plaat van de pendel weegt precies 1.913 kilogram, is 2,5 meter breed, 80 centimeter hoog en werd voor deze test op precies 4.644 millimeter hoogte bevestigd.

Voor de pendelslagtest is een energie van 55 kilojoule voorgeschreven. Een joule is de hoeveelheid energie die nodig is om 100 gram per meter op te tillen. Hier gaat het dus om 55.000 keer de hoeveelheid energie. Vandaar het exact bepaalde gewicht van de plaat en de millimeternauwkeurige hoogte bij het loslaten. De hoogte van de inslag van de plaat, de positie van de dummy in het middelste gedeelte gebied – dit komt overeen met een persoon van gemiddelde lengte – en de volledige uitrusting van het testobject zijn ook gedefinieerd.

De romp van een Setra MultiClass S 515 LE wordt getest, dat wil zeggen een compleet frame tot en met de vooras met voorruit, bekledingen van de voorzijde inclusief de koplampen, de aggregaten erachter zoals de luchtketel en de instapdeur. Binnenin is de volledige cockpit "Basic" van de nieuwe MultiClass 500 gemonteerd. Voorzijde, instrumentenpaneel, bekledingen, stuurwiel, chauffeurswerkplek – dit komt overeen met het originele voertuig.

Het team van Jörg Dünschmann heeft deze romp zorgvuldig vastgezet met reusachtige kettingen en stevig aan de grond verankerd. Aan de chauffeurszijde kan een kleefstrip met een zwart-wit patroon – experts noemen het pianoscharnier – worden gebruikt om elke verplaatsing van de romp te detecteren die wordt veroorzaakt door de enorme inslag van de stalen plaat, net als sensoren. Ultraheldere koplampen zijn gericht op de romp, inclusief een handvol camera's, waaronder high-speed camera's met maximaal 2.000 beelden per seconde.

Bij het opzetten van de test heerst er een professionele, doelgerichte werksfeer. Alle handgrepen zitten goed. Om zeker te zijn, controleert Dünschmann elke schroefverbinding, elk detail, meet tot op de millimeter nauwkeurig de afstanden van alle ledematen van de dummy vanaf de cockpit. "Je bent altijd een beetje gespannen", geeft hij toe, "want er is maar één poging." Alles wordt gedocumenteerd, de gegevensbladen staan vol met cijfers.

Oguz Meric volgt het proces met spanning. Hij is zelfverzekerd, want "we hebben alles al doorgerekend". Volgens Meric eist TÜV Rheinland als toezichthouder echter een praktijktest voor de certificering. "Dat is een grote inspanning", voegt Peter Schmutz eraan toe. Dit geldt niet alleen voor de test zelf. Het prototype van de fabriek Hoşdere bij Istanboel heeft de romp speciaal vervaardigd. De romp werd per vrachtwagen ongeveer 2.500 kilometer naar het EVZ getransporteerd om nu bij de pendelslagtest te worden vernietigd.

Na een korte pauze benaderen de test- en ontwikkelingsprofessionals de romp. Peter Schmutz opent de toegangsdeur. Deze bleef bij de botsing gesloten, ook een criterium. De eerste indruk van Oguz Meric: "Dat ziet er goed uit." Jörg Dünschmann bevestigt: "Ik denk dat dat wel goed zit." Binnenin liggen glassplinters van de voorruit op de grond. Dünschmann meet opnieuw onder toezicht van de TÜV-ingenieur alle afstanden tussen de dummy en de cockpit.

Bartholomäus Zak van de TÜV trekt een eerste conclusie: "Dat ziet er heel goed uit, aan alle vereisten is voldaan." Met een vel papier kan worden gecontroleerd of er contact is tussen de dummy en het interieur. "Het is in orde", legt hij uit, "als er een vel papier tussen de dummy en het interieur past. Maar hier passen zeker 50 vellen papier ertussen." Peter Schmutz is er na de succesvolle pendelslagtest zeker van: "Dat geeft de chauffeur van de nieuwe Setra MultiClass 500 een goed gevoel."

De test ter bescherming van de chauffeur werd met twee verschillende rompen uitgevoerd die de test succesvol hebben doorstaan. Deze zijn specifiek geselecteerd om de meest kritische configuraties af te dekken. Voor de MultiClass 500 LE met alle varianten betekent dit dat er voldoende overlevingsruimte is voor de chauffeur.